Hepimiz lojistiğin Kara, hava, deniz ve demiryolu gibi modlarına aşinayız. Peki ya size, “Bu saydıklarım dışında, lojistiğe yeni bir alternatif geliyor.” desem tepkiniz ne olurdu?
Muhtemelen cevabınız “ne? Nasıl? Nerede?” Gibi kalıp sorulardan ileri gitmezdi. Sorunuzun cevabını fazla uzakta aramayın. Başınızı kaldırın ve yukarı, daha yukarı bakın! Hayır, havayolu taşımacılığı değil, daha ötesinde Uzayda!
Evet, bahsettiğim konu Uzay lojistiği. Genel olarak herkes uzayı, içinde başıboş gezegenlerin, devasa yıldızların ve sayısız gizemli cisimlerin olduğu bir boşluk olarak biliyor. Aslen, uzay boşluktan ziyade, tabiri caizse keşfedilmemiş bir hazinedir. Dikkatinizi çekmek isterim, oradaki “hazine” kelimesini mecazi anlamda kullanmadım. Tamamen anlamını yansıtan bir kelime tercihiydi.
Daha önce hiç Uzay veya Asteroit Madenciliği adında bir terim duymuş muydunuz? Bilmeyenler için Wikipedia şöyle özetliyor: Asteroitlerden ve dünyaya yakın küçük gezegenlerden hammadde çıkarılması işleminin adıdır. Peki ya Lojistik böyle bir olayda neden ve nasıl var? Bunu anlamak için öncelikle Uzay Madenciliğinin önemini ve büyüklüğünü anlamalıyız. Hızla artan dünya nüfusu paralel olarak tüketim kültürünün de gelişmesine, hızlanmasına ve artmasına sebep verdi. İhtiyaç duyulan hammaddeler gün geçtikçe suyunu çekiyor. Bilim adamlarının
araştırmalarına göre, önümüzdeki 60 yıl içerisinde antimon, bakır, kalay, çinko, gümüş, kurşun ve altın gibi İhtiyaç duyulan madeni kaynaklara ait rezervlerin biteceğini söylüyor. Bunlar genel itibariyle sektörün “bel kemiği” diyebileceğimiz ihtiyaçlar. Bu ihtiyaçların temini içinde uzay bilimi, madenciliği de içine kapsayacak şekilde gelişiyor ve araştırmalar yürütülüyor. Son yıllarda uzay teknolojilerinin hızla gelişmesiyle beraber uzay madenciliğinin de gerçek anlamda kapısı aralandı. Uzay Madenciliği için çalışmalara başlayan devlet oluşumları ve özel sektör kuruluşları
şimdiden kuruldu, sektörde yerini aldı bile (bknz: Elon Musk, NASA, Rus Uzay ajansı, Deep Space Industries ve Planetary Recources.) Lojistik bu yeni akımın en önemli ayağı olacak. Gezegenimizdeki Madenciliği düşünelim. Madenler bulunur ve çıkarılır. Zaman-zaman yerin metrelerce altından çıkan bu değerli madenler çıkarıldıktan sonra İşlenmesi için ilgili yerlere taşınır. Az önce size anlattığım işlemleri yakın gelecekte başlaması kaçınılmaz olan Uzay Madenciliği ölçeğinde tekrar düşünün. Kafanızda oluşan senaryo yeni bir Lojistik kolunun ta kendisiydi. Üstelik tamamen uzayda değil, yeryüzünde de uzay lojistiği faaliyet gösterecek. Çünkü uzaydan gelen bu hammaddelerin, ilgili yerlere maddenin özelliklerine göre titiz şekilde taşınması gerekecek. Diğer Lojistik modellerinden daha farklı ve daha meşakkatli bir Lojistik faaliyeti olacağı için Yeni bir Lojistik modeli üretilmesi gerekli. Bu modelin İsmi de kendisi kadar ümit vaat eden Uzay Lojistiği.
Ülkemizde bu tür işlere atılacak bir firma veya finansal güç var mı muamma. Uzay Madenciliğinin kendisi için olmasa bile bu işlerin lojistik faaliyetlerini üstlenebilecek yapılanmalar oluşturulması yönünde ufak adımlar atabilecek bir girişimci çıkar mı
bilinmez. Yurdumuzda olmasa bile böyle bir lojistik kolunu öngörüp bu sektörde ilk temsilci olmayı planlayacak zeki girişimciler olacaktır.
Yusuf Ali Tuğlu
Lojistikcilerinsesi Medya İlişkileri Yöneticisi
