Ne demişti Alice?
Hangi yoldan gideyim?
Tavşan; Nereye gittiğini bilmiyorsan, hangi yoldan gittiğinin hiçbir önemi yoktur.
Öncelikle amacınızı belirlemeli sonrada çok çalışmalısınız, hiçbir zaman başarı tesadüf değildir.
Seni Hayallerine ulaştıracak en önemli şey; ‘’CESARETİNDİR’’
Yandex aramalarına karmaşık yol yazdım çıkan cevap,
Bu seferki yazımız biraz karmaşık olsun istedim, oradan buradan yazalım, içinde lojistik olsun, depo olsun, patron olsun, işini doğru yapmayan yönetici olsun, sevgili olsun, saha olsun, mesleğimiz gereği karmaşa olsun. Unutmayın kaptan fırtınalı havada belli olur, yoksa 70 lirası olan her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşına gemi kaptanı belgesi zaten veriyorlar.
Lojistik mesleğine gönlü kaymış olan sevgili gençlerle konuya başlayalım, bu yola girerken neyi düşünüp yarınınızı nasıl hayal ettiniz?
Yoksa ismi cazip geldi bende lojistikçi mi olayım dediniz?
Ya da puanınız hasbelkader bu bölüme mi yetti?
Bir ömür içinde olacağınız bu kıymetli mesleği bilinçli isteyerek seçmiş olmanız durumunda başarılarınızın daim olacağını söylemek isterim, başarı merdivenlerine tırmanmak için ihtiyacınız olan şey günün 25 saati ve özveri, gerisi zaten teferruat.
Saat kavramını unutmanız sizin için en hayırlısı olacaktır, saatle bir işiniz varsa lojistik size göre olmayabilir.Durun saat kavramını unutun derken sevdikleriniz ve kendinize ayıracağınız zamandan bahsetmiştim, yoksa saat sizin olmazsa olmazlarınızın başında gelir.
Sevgiliniz var ve flört zamanındasınız, malum sevdiğiniz kişi ilgi ister alaka ister sizi tanımak sizinle zaman geçirmek ister, mesai saatinin bitimine çok az bir zaman kala kargo şirketinin aracının gelmediğini düşünün, telefonunuz çalıyor sevgiliniz heyecanlı bir ses tonuyla akşama sinemaya gidelim mi diye size bir soru yöneltiyor, zaten üretimi 3 gün geçmiş ve haftanın son günü size sevk edilmek üzere verilmiş o paleti sevk etmekten başka hedefinizin olmadığı zaman dilimindesiniz.
Ruh haliniz ortada telefonu bir an önce kapatıp ambarı, sorumluyu, nakliyeciyi birilerini arayıp ‘B’ ‘C’ ‘D’ planını devreye alıp o paleti aldırıp müşteriye teslim etmekten başka hangi önceliğiniz olabilir?
İster istemez ses tonunuzdan mütevellit karşınızdaki kişinin heyecanı bir anda yok oluyor, senin çok işin var işin bitince ara deyip telefonu kapatıyor.Bu en sıradan yaşayacağınız bir örnek vakaydı, düşünün bakalım ‘çaresizsiniz’ ne yapardınız?
Yapılacak çok bir şeyde yok aslında, sipariş zamanında açılsaydı, ham madde zamanında temin edilmiş olsaydı, müşteriye teslim zamanı 1 hafta sonraya verilmiş olsaydı, üretimde işini doğru ve zamanında yapmış olsaydı zaten sorunda kalmamış göbeğinizi kaşıyarak kahvenizi içtiğiniz yerden teslimatı yaptırıp sevgilinizle akşam sinemaya gitmiş olurdunuz.
Şöyle bir düşünün sorun olmazsa, iyi lojistikçi olduğunuzu kim nereden bilecek?
İnanın bu sorunlar bir çok şirketin çözüme kavuşturamadığı genel sorunlar. Süreçleri tamamlayan şirketler başarılı, tamamlayamayanlar da başarısız oluyorlar. Şikayet sitelerine bir bakın derim şikayet edilmeyen bir firma karşınıza çıkacak mı?
Biz gerçeklere dönelim, ya kargo şirketi gelip o paleti alacak ya da siz şirket aracı ile o paleti kargo şirketine götüreceksiniz bunun başka yolu yordamı yok.
Ölçmezseniz yönetemezsiniz, şirketinizde KPI soran yoksa ve bu sorularla muhatap olmuyorsanız parmağınızı çıtlatıp sorunları çözüp günü kurtarmaya devam edin, herkes tarafından sevilir başarılarınızla övünürsünüz.
Birkaç tane kilit performans göstergesi yazalım, (KPI)
Sipariş bekleme süresi siparişin depoya geldiği andan sevke hazır hale gelmesine kadar geçen süre / birim sipariş kalemi.
Bu ne demek sevk emri/ sipariş depoya geldikten sonra SKU başına geçen adam saat süresi böyle bir raporlama sisteminiz varsa size kimse bu ürün neden sevk edilmedi diye soramaz.
Fatura bedeli kdv öncesi navlun maliyeti.
Bu ne demek? Fatura başına navlun maliyet giderlerinizi görüp gerekli önlemleri almanızı gerektiren detaylar.
Hadi bir örnek verelim A noktasında üretim yapan 2 farklı firma B noktasına satış yapıyor, tuz üretimi yapan firmanın araç içi kdv öncesi fatura bedeli 30 bin lira olsun, televizyon üreten firmanın da araç içi kdv öncesi fatura bedeli yüz bin lira olsun, şimdi iki firmada B noktasına yolladıkları ürün için aynı navlun bedelini ödemelerine rağmen navlun maliyetleri eşit mi?
Elbette hayır, e o zaman mali değeri tuz, soda gibi ürünleri üreten firmalar üretim yaptıkları bölge dışında rakiplerinle nasıl rekabet edecekler?
Siz üretim yaptığı bölge yakınına navlun maliyeti düşük olduğu için sodayı daha ucuz satan firma gördünüz mü?
Sistemsizliğin içerisinde sistem nidaları atarsanız, karanlıkta bilmem kaç kilometre öteden görünen sigara ışığı gibi göze batar hedef tahtası haline dönüşürsünüz.
Daha bu bir başlangıç, her bölümün işi öyle ya da böyle lojistik, depo ile mutlaka kesişir ve hep dakikaların bittiği tahammül sınırlarının kalmadığı nokta olur. Zaman bizim için iki kere hızlı geçer dersek hiç abartmamış oluruz. Siz, siz olun sorunun değil çözümün bir parçası olun demeyi çok isterdim lakin kurallar yoksa eğildiğiniz kadar başarılı gösterilirsiniz, böyle olunca da çözümün parçası olmaktan çıkıp görmezden gelmenin çözüm olmadığı gerçeği ile yüzleşmiş olursunuz.
Biraz da şirketlerin yatak odası diye tabir ettiğim depolarına girelim, 2020 senesinde avuçlarımızın içinden akıp gidiyor, birçok şirketteki dostlarla bilgi alışverişi yapıyoruz, envanterine sahip çıkamayan birçok şirket bu senede olmadı seneye diyerek 2019 yılını, zararının boyutunu bilmeden kapattı.
Stok devir hızı, stok maliyetleri, kayıp kaçak oranları, reçetelerin doğru olmaması gibi onlarca sebepten dolayı zarar eden işletmeler zararlarının farkında değiller.
Sihirli kelimeyi yazıyorum hazır mısınız?
‘’Sistem’’ . Gri alanların ortadan kalktığı bir sistem kurmazsanız başarılı da olamazsınız. İki kefeli bir terazi düşünün dengeyi kuramazsanız terazinin her zaman bir kefesi aşağıda kalıp sizi yavaşlatacaktır.Yaptığınız işin ekip işi olduğunu düşünüyorsanız en zayıf halkanız kadar güçlüsünüz lafını unutmadan o zayıf halkanın kuvvetlenmesi için çalışmalarınızı aralıksız sürdürmelisiniz.
Benim ihtisas alanım depo; hani şirketlerde sürekli paspas gibi üzerine basılıp geçilen, çalışanlarının değersiz görüldüğü, zaman kavramının olmadığı kural tanınmayan yer var ya, önüme gelene 25 yıldır oranın yatak odası olduğunu ahbap çavuş ilişkisi ile yönetilemeyeceğini, depo yöneticisinin sahada olması gerektiğini, korku ile değil saygı ile yönetilen depoların şirketlerinin daha çok başarılı olduğunu anlatıyorum.
Sadece depo işleyişini mi anlatıyorum? Elbette hayır. Maliyet muhasebesini, depo yöneticisinin birden çok şeyi bilmesi gerektiğini, sürekli kanunlarla işimiz olduğu için kanunları yakından takip etmeyi, en küçük hatanın ölümle sonuçlanabileceği gerçeğini, karanlık fabrikaları, yalın üretimi, teknoloji 4.0 nedir, ne işimize yararı, 5S neden üretim yapan şirketlerde önemli ve fason işleyişini.
Fason işleyişi için çok güzel bir benzetmem vardır.
Elmanız, şekeriniz, boyanız, poşetiniz ve tahtanız var. Bunları birkaç noktadan tedarik edip elmalı şeker yapıyorsunuz peki ham madde ve stok takibini nasıl yapacaksınız?
Üretim sonu kaydı (ÜSK) doğru şekilde yapılmalı, reçeteleriniz doğru olmalı ki kurduğunuz sistem işlesin, hangi ürünü nereden tedarik ettiğinizin yada elmalı şekeri nerede yatırdığınızın bir önemi yok, müşteri elmalı şeker ile ilgileniyor, gerisi teferruat.
Neyse biz mesleğimize dönelim, çünkü bunlar bizim gerçekten üzerimize vazife değil.
Zaten anlatıyorum da ne oluyor?
Gri alanlar olduğu sürece benden şu iki benzetmeyi sürekli duyarsınız.
1-Davul sizde tokmak başkalarında olduğu sürece, tokmak sahibi istediği zaman davulu çalmak ister, davulu tokmağa götürdüğünüz sürece sorundan kimse bahsedemez.
2- Eğilmenin sonu yok, istenilen her şeyi istenildiği zaman diliminde verirseniz kimse sizden şikayetçi olmaz. Bunları yaptığınız sürece kaybeden tarafın şirketiniz olacağını sanıyorum biliyorsunuzdur.
( Devam Edecek )
Recep Koca
A Yangın Güvenlik Sistemleri A.Ş
Depo ve Lojistik Müdürü
Makale Organizasyonunu Yapan:
Ayşe KARAKAYA
Lojistikcilerinsesi.biz
