Tedarik Zinciri Yönetimi (TZY)
Üretici bir firma için, (i) hammadde ve malzeme tedarik, (ii) üretim tesisleri içindeki tüm üretim faaliyetleri ve (iii) ürünlerin son tüketiciye kadar olan dağıtımını kapsayan süreçlerin; tedarik, pazarlama, satış, lojistik fonksiyonlarının tüm kuruluşlar ve iş birimleri arasındaki ilişkiler ağının yönetimine tedarik zinciri yönetimi denir. Bu zincir içinde; malzeme akışı ileri, para akışı geri ve bilgi akışı her iki yönde gerçekleşir.
Tedarik zinciri yönetimi, bir ürünün tasarımı, üretimi, depolanması, satışı ve dağıtımı ile ilgili mal ve hizmet akışlarının kontrolüdür. Kısaca Tedarik zinciri ürünlerin tasarımından tüketimine kadar olan yaşam döngüsüdür. Tedarik Zinciri yönetimi tüm bu süreçlerdeki; sürdürülebilir değer yaratma ve katma, verimlilik ve müşteri memnuniyetinin sağlanmasını amaçlar.
Günümüzde, Üretici bir şirket ile müşterileri arasında birden fazla satış kanalını içeren çok kanallı strateji, tedarik zinciri yönetimini daha karmaşık hale getirmiştir. Bu nedenle bilgi akışları artık tek yönde değil, çok yönlüdür. Bu ek zorluk nedeniyle yazılım, tedarik zinciri yönetimi için önemli bir araç haline gelmiş olup, Buna iyi bir örnek, Kurumsal Kaynak Planlama (ERP)Sistemleri, Depo Yönetim Sistemleri (WMS) ve CRM /SRM sistemleridir. Ürün ve üretimle ilgili süreçlere ve finansal akışlara dayalı olarak tüm tedarikçiler ve alıcılar ile ilişkileri koordine eden uygulamalardır.
Tedarik zinciri yönetimi, bir organizasyonun etrafındaki çeşitli bağlantılar arasındaki entegre akışları yönetmek ve mümkün olduğunda iyileştirmek için kullanılır. Tedarik zinciri yönetimi, tedarik zincirlerini stratejik olarak koordine etmekle ilgilidir, bu nedenle zincirin içindeki ve dışındaki ortaklarla etkin bir iş birliği yapmak gerekir.
Küresel yada Yerel oluşuna bakmaksızın, tedarik zinciri yönetiminin aşamaları ise aşağıdadır:
• Planlamak
• Kaynak belirleme(satın alma)
• Yapmak ya da tedarik etmek (üretim)
• Teslim etmek (dağıtım)
• Dönüş/Geri bildirim
Tedarik Zinciri Yönetiminin Amaçları Nelerdir?
Tedarik zinciri yönetimi içinde, iç tedarik zinciri ve dış tedarik zinciri arasında da bir ayrım yapılabilir. Esas olarak, malların satışı ve satın alınması, üretimi ve depolamavb. işlemler şirketin iç işlerine yöneliktir. Tedarik zinciri yönetimi bu nedenle bir şirketin her iki ortamına da uygulanabilir. Ancak iç ve dış fark etmeksizin tedarik zinciri yönetimi amaçları ortaktır ve şirketin gelişimi için gereklidir.
Tedarik zinciri yönetiminin amaçları ve bu yönetim sayesinde elde edilebilecekler şöyle sıralanabilir:
• Artan üretkenlik: Yönetim, makineleri ve sistemleri daha verimli hale getirir. Bu şekilde, iş akışları iyileştirilir ve üretkenlik artırılır. Aynı zamanda daha kısa nakliye ve teslimat süreleri anlamına gelir.
• Düşük maliyet: Tahmine dayalı analitik kullanmak, maliyetli “tahminlerden” kaçınmaya yardımcı olarak her durum için en verimli tedariki belirler. Bu ayrıca yarı boş kamyonları, koordine olmayan teslimat rotalarını ve verimsiz teslimat filosu yönetimini azaltmaya yardımcı olan daha doğru tahminler sağlar.
• Esneklik: Ani talep ve pazar değişikliklerine uyum sağlamak için esneklik gerekir. Gerçek zamanlı veriler ve akıllı tahminler, tedarik zinciri yöneticilerinin makineleri ve personeli daha iyi iş akışlarına yeniden tahsis etmesine yardımcı olur. Sanal stoklar ve akıllı depo süreçleri, arz ve talebi uyumlu tutar.
• İyileştirilmiş ürün kalitesi: Tedarik zinciri yönetimi süreçleri üretim bandını da kapsar. Müşteri geri bildirimlerini doğrudan Ar-Ge ekiplerine bağlayarak, ürün tasarımı ve geliştirmesi, müşteri ihtiyaçları ile tamamen uyumlu hale getirilir.
• Daha iyi müşteri hizmeti: TZY’nin en iyi uygulamaları müşteri odaklı, duyarlı ve uyarlanabilir olacak şekilde tasarlanmıştır. Tedarik zinciri yönetimi, şirketlere tasarım ve üretim aşamasından hassas dağıtım, teslimat ve iadelere kadar müşteri geri bildirimlerini ve trendleri tam olarak uygulama olanağı tanır.
Hazırlayan: Ezgi Genç, Uşak Üniversitesi Lojistik Yönetimi Öğrencisi, Lojistikçilerin Sesi Proje Koordinatörü.
Editör: Barbaros ABA, Netlog Logistics Group Lojistik Operasyonlar Genel Müdürü.
