Dünya Bankası sayfasından analiz ederken, daha anlamlı enformasyon ne olabilir, buradaki olumlu/olumsuz değişimleri kamunun anlayacağı dilden nereye bağlarım diye bir süredir düşünürken; genel anlamda, 10. Kalkınma Planına ait 2014-2018 Taşımacılıktan Lojistiğe Dönüşüm Programı Eylem Planı olduğunu fark ettim. (http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Onuncu-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-2014-2018.pdf )
https://lpi.worldbank.org/international/scorecard/radar/254/C/TUR/2018#chartarea
Rakamsal olarak henüz ifade edemesem (ve bilseydim dahi açıklamaya çekinebilirim) burada belirtilen hedeflerin %70’inden fazlasının başarılamadığı halk ağzıyla görünen köy kılavuz istemez anlamında belli.
Dünya Bankası Lojistik Performans Endeksinde 2013’te 30’lu sıralardayken 2018’de dünyada ilk 15’e girmeyi hedeflerken 50. Sıralara doğru gerilemişiz.
Lojistik Performans Endeks içerisiden, neşter vurulacak alanı, önceliklendirilecek eylemler nedir diye düşünürken, sırayla resmi – gayri resmi UND, MÜSİAD, LODER gibi sivil toplum kuruluşlarıyla tanışıklığım arttı. Sektörden irili ufaklı firma temsilcileriyle sohbetlerimden bugüne kadar anladığım, lojistik performans endeksini oluşturan 6 kategoriden diğer tümünü etkileyen 2 kategori ön plana çıkıyor :
Gümrük (Customs) ve Rekabetçi Fiyatlarla Uluslar arası Sevkiyat (International Shipments)
O zaman kendime şu sorunun cevabını aramaya karar verdim:
Son 5 yılda ne başarılmadıysa, önümüzdeki 9-18 ayda 3-6 eylem (10. Kalkınma Planından) tamamlanmalı veya ilerlemeli?
Dolayısıyla sektör paydaşları, özellikle kamu-özel sektör arasında kurumsal ilişkilerin olduğu yapılanmaları irdeliyorum:
- Lojistik Koordinasyon Kurulu – 3 ayda bir toplanan
- Hizmet İhracatçıları Birliği, Yük Taşımacılığı Lojistik Hizmetleri Komitesi
- TİM Lojistik Konseyi
- TİM Lojistik Komitesi,
- DEİK Lojistik İş Konseyi
Görev ayrımı net olmayan kamu ve özel sektör işbirliği mekanizmaları sonuç olarak yeni mekanizma eklemek yerine; var olan mekanizmaları daha etkin çalıştırmak ve gerekirse bazılarını kaynak verimliliği açısından bertaraf etmek durumundayız.
Dünya Bankası’nı sevelim ya da sevmeyelim; isterseniz kapitalizmin uşağı diyelim.Yıllar itibariyle tüm ülkelerin söz konusu endeks değerlerinde oluşturduğu değişimleri manipülasyon diye kestirip kamu ve özel sektör paydaşları olarak kendimizi eleştiriye kapatmak,işletme ve ekonomi bilimleri bağlamında yanlış olmanın ötesinde, jeopolitik önceliklere yakışan bir yaklaşım değildir.
Dünya Bankası lojistik performans endeksini baz teşkil eden anketi dolduranlar,lojistik hizmetlerini müşterileri olarak satın alan ve bazen başka firmalara bu lojistik yeteneklerini pazarlayan ve satan, genelde farklı sektörlerin lojistik ve tedarik zinciri yönetici ve operasyon direktörleri ve dolayısıyla şirketleridir.
Müşteri olarak çok uluslu şirketlerin lojistik faaliyetlerini direk veya dolaylı yürüten tepe yöneticilerin işlerini kolaylaştırdığımız sürece, Türkiye ile iş yapma kolaylığı algısını temin ederek ve dolayısıyla lojistik performans endeksinde beklenenden hızlı iyileşmeyi başarabiliriz.
Dr.Öğretim Üyesi İbrahim Uzpeder
Makale Organizasyonunu Yapan;
Proje Geliştirme Koordinatörü, Ayşe KARAKAYA,
Lojistikcilerinsesi.biz